Khi nhắc đến những tượng đài của làng game kinh dị – những cái tên như Resident Evil, Silent Hill, hay Dead Space – không thể phủ nhận rằng bối cảnh đóng vai trò quan trọng không kém gì các nhân vật trong cốt truyện. Suy cho cùng, đó chính là nền tảng của toàn bộ câu chuyện. Đối với game thủ Mỹ, những tựa game lấy bối cảnh tại Hoa Kỳ có thể khơi gợi vô vàn cảm xúc, thậm chí là tiềm thức. Đó là sự quen thuộc, một kết nối với “nhà” mà họ có thể đồng cảm ở mức độ cơ bản. Vấn đề là, văn hóa Mỹ lại mang tính vùng miền sâu sắc, khác biệt rõ rệt về khí hậu, cảnh quan, ẩm thực, và ngay cả ngôn ngữ. Năm khu vực chính của Hoa Kỳ – Đông Bắc, Tây Nam, Bờ Tây, Đông Nam, và Trung Tây – gần như là những “quốc gia” riêng biệt, đó là chưa kể đến sự khác biệt giữa từng tiểu bang. Nhiều tựa game lấy bối cảnh Hoa Kỳ thường tập trung vào các thành phố biểu tượng như New York, Los Angeles, Las Vegas. Đôi khi, chúng lại diễn ra ở những thị trấn nhỏ ven biển. Tuy nhiên, có một khu vực gần như bị “bỏ quên” hoàn toàn khi xét đến bối cảnh game: Trung Tây (Midwest).
Thoạt nhìn, vùng Trung Tây có vẻ khá đơn điệu. Nhưng với tư cách là một người từng gắn bó với nơi đây, tôi tin rằng các nhà phát triển game đang bỏ lỡ một cơ hội khổng lồ: Trung Tây Hoa Kỳ hoàn toàn có thể trở thành một bối cảnh tuyệt vời cho một tựa game kinh dị đột phá.
Thực trạng “đói” nội dung về Trung Tây trong game
Một sự thật đáng tiếc nhưng dễ hiểu
Nếu bạn thử tìm kiếm các tựa game lấy bối cảnh tại những vùng đất thuộc Trung Tây Hoa Kỳ, bạn sẽ phải ngạc nhiên (và có lẽ là thất vọng nếu bạn cũng là một người con của vùng đất này) khi thấy số lượng ít ỏi đến mức nào.
Hầu hết các trò chơi có “dính dáng” đến Trung Tây thường chỉ là một phần nhỏ trong các tựa game săn bắn như Cabela’s, game chuyển thể từ phim, hoặc game câu cá. Ví dụ, tại Indiana – nơi tôi sinh sống – chỉ có vỏn vẹn chín tựa game lấy bối cảnh tại đây, và ba trong số đó là game ăn theo bộ phim Over the Hedge.
Tuyển chọn những tựa game kinh dị hay nhất năm 2024 từ DualShockers
Có lẽ tựa game “nguyên bản” duy nhất lấy bối cảnh Trung Tây đáng chú ý là Detroit: Become Human. Và với tư cách một người từng sống ở Detroit, tôi có thể nói rằng đó chắc chắn là một bối cảnh… thú vị. Tóm lại, số lượng game lấy bối cảnh Trung Tây, đặc biệt là game kinh dị, là vô cùng ít ỏi.
Thành thật mà nói, Trung Tây không phải lúc nào cũng có những điều thú vị ngay trên bề mặt, nhưng đây là một bối cảnh độc đáo hơn nhiều người tưởng – bạn chỉ cần đào sâu hơn một chút. Theo Cục Điều tra Dân số Hoa Kỳ, Trung Tây bao gồm 12 tiểu bang; tuy nhiên, có một sự phân chia rõ ràng thành hai khu vực nhỏ hơn: các tiểu bang thuộc Đồng bằng Lớn (The Plains) và các tiểu bang thuộc vùng Ngũ Đại Hồ (The Great Lakes).
Các tiểu bang Đồng bằng Lớn bao gồm Kansas, North Dakota, South Dakota, Nebraska, Missouri, và Iowa; trong khi các tiểu bang Ngũ Đại Hồ là Michigan, Minnesota, Wisconsin, Illinois, Indiana, và Ohio. Về cơ bản, sự phân chia này tạo ra một quy mô đa dạng về quần xã sinh vật khi nhìn từ góc độ làm game – một tiềm năng đáng kể mà các nhà phát triển đang bỏ lỡ.
Tuy nhiên, cư dân ở các bang Đồng Bằng Lớn có lẽ chỉ cảm thấy phần nào quen thuộc với các tựa game lấy bối cảnh miền Tây Hoa Kỳ, cũng giống như những người ở các bang vùng Ngũ Đại Hồ thấy gần gũi hơn với nội dung lấy bối cảnh Bờ Đông… phía bên kia dãy núi Appalachian (ranh giới tự nhiên phân chia hai khu vực này). Bao lâu nữa chúng ta mới có thể thực sự đồng cảm với một tựa game lấy bối cảnh ngay tại quê hương mình?
Tầm quan trọng của bối cảnh trong thể loại kinh dị
Không gian cũng là một nhân vật
Có lẽ yếu tố quan trọng nhất khi xây dựng nền tảng cho một câu chuyện kinh dị chính là bối cảnh nơi nó diễn ra. Khi được xây dựng một cách toàn diện, bối cảnh tự nó đã trở thành một nhân vật, đại diện cho cốt lõi, cho hạt nhân của câu chuyện. Lấy thị trấn Silent Hill làm ví dụ – nó chìm trong sương mù dày đặc và dễ dàng truyền tải những chủ đề tiềm ẩn về sự cô đơn và bị cô lập.
Các tựa game kinh dị nổi bật với cơ chế gameplay độc đáo như FNAF và Silent Hill 2 Remake
Nói một cách đơn giản, bối cảnh trong game kinh dị là thiết yếu. Vì vậy, thoạt nhìn, một khu vực “đồng không mông quạnh” như Trung Tây có vẻ là một bối cảnh cơ bản, đặc biệt là khi nó thường xuyên bị bỏ qua. Nhưng tôi có thể nói với bạn, với kinh nghiệm từng làm phóng viên mảng tội phạm ở Indianapolis, rằng có những cơn ác mộng rình rập ở mọi ngóc ngách.
Tất nhiên, ở đâu có con người, ở đó có những câu chuyện kinh dị. Nhưng ở Trung Tây, câu chuyện đó mang một nét độc đáo riêng biệt, được khơi nguồn từ chính những ký ức tuổi thơ và nỗi sợ hãi mang tính địa phương. Đó là một sự pha trộn kỳ lạ giữa những mê tín dị đoan tôn giáo, sự cô lập của vùng nông thôn, cảm giác bất ổn đến từ những không gian chuyển tiếp (liminal spaces), và những nỗi sợ hãi bình dị đến ám ảnh khác. Nói tóm lại, Trung Tây là một viên ngọc ẩn chứa đầy tiềm năng về mặt không khí.
Hãy nghĩ về những bộ phim kinh dị như Children of the Corn (lấy bối cảnh ở Nebraska) chẳng hạn, và cách bầu không khí trong phim hoàn toàn ngột ngạt và bất ổn. Nó mang tính áp bức theo mọi nghĩa của từ này – và loại không khí đó sẽ phát triển mạnh mẽ trong một tựa game kinh dị.
Tổng hợp những tựa game kinh dị Nhật Bản đáng sợ nhất như Aka Manto và Yomawari Night Alone
Với những điều này, hãy xem xét Trung Tây như một bối cảnh tổng thể: ngay lập tức, khu vực này có khí hậu lục địa ẩm, nghĩa là mùa hè nóng nực và mùa đông khắc nghiệt, tàn khốc (bản thân điều này đã là một tình huống kinh dị). Nhiệt độ dao động mạnh, điều này hạn chế các loại cây trồng trên các trang trại – rõ ràng, chúng ta không thể trồng đào như ở Georgia vì không có môi trường phù hợp.
Thay vào đó, chúng ta bị bao phủ bởi ngô, đậu nành và lúa mì với những cánh đồng bất tận, không biết điều gì ẩn nấp giữa những thân cây và bụi rậm. Lớn lên, tôi thường thấy những cánh đồng này chìm trong sương mù mỗi độ thu phân, hoặc tươi mới với một lớp sương mai vào mùa xuân. Nơi đây rất yên tĩnh, cái loại tĩnh lặng mà bạn có thể nghe thấy mọi thứ, nhưng lại không hề biết âm thanh đó phát ra từ đâu.
Những cánh đồng này, một cách đáng sợ, gần như có sự sống, như thể chúng đang theo dõi mọi chuyển động của bạn và chờ đợi thời điểm hoàn hảo để nuốt chửng bạn. Về cơ bản, Trung Tây sẽ là một lớp học bậc thầy trong việc thiết lập một tông màu kinh hoàng, dựa trên chính thực tại kỳ lạ mà chúng ta đã trở nên không thoải mái. Do đó, khi xem xét Trung Tây làm bối cảnh cho các loại game và thể loại này, có vô số lựa chọn sẽ khiến người chơi cảm thấy sợ hãi không nguôi.
Ảnh hưởng văn hóa tạo nên những nỗi sợ đặc trưng
Văn hóa dân gian địa phương luôn hiện hữu
Văn hóa dân gian đã là một phần không thể thiếu của văn hóa nhân loại kể từ khi con người có khả năng giao tiếp với nhau. Đó là cách họ giải thích sự thay đổi của các mùa, bản chất của hệ thực vật và động vật, những bài học cuộc sống; nhưng quan trọng nhất – đó là một cách tuyệt vọng để hiểu thế giới vô nghĩa xung quanh họ, một thế giới lấy đi mọi thứ một cách bất công và không mang lại sự thoải mái nào. Văn hóa dân gian tồn tại để cố gắng giải thích mọi thứ vô nghĩa – để giải thích bi kịch, để tìm thấy sự khuây khỏa qua nỗi đau buồn tê liệt.
Tất nhiên, nó đã phát triển từ đó, trở thành nhiều bài học cuộc sống hơn và là cách để dọa trẻ con phải ngoan ngoãn, nhưng gốc rễ của nó vẫn có thể cảm nhận được trong các câu chuyện. Văn hóa dân gian Trung Tây, đặc biệt, có nhiều điểm tương đồng với các vùng khác của Hoa Kỳ (Bigfoot là một ví dụ nổi bật), nhưng chúng tôi cũng có những câu chuyện độc đáo của riêng mình, chẳng hạn như Bessie, Quái vật Hồ Erie – ít nhất là mười ba tập truyện về nó.
Những tựa game kinh dị indie ấn tượng như The Mortuary Assistant, Devotion và The Glass Staircase
Thêm vào đó, về mặt địa lý, có rất nhiều sự giao thoa với Dãy núi Appalachian, với nhiều câu chuyện dân gian từ đó len lỏi vào các tiểu bang của chúng tôi (chẳng hạn như Not Deer – một sinh vật giống hươu nhưng có những đặc điểm kỳ dị). Mặt khác, các truyền thuyết của chúng tôi chủ yếu bắt nguồn từ văn hóa dân gian của người Mỹ bản địa (với các sinh vật như Wendigo và Skinwalker), những nỗi sợ hãi tôn giáo, và bất kỳ sinh vật huyền bí nào khác mà mọi người bắt gặp trong đêm tối.
Hãy để ý xem hầu hết các sinh vật huyền bí mà tôi đã đề cập ở khu vực này cho đến nay đều mang một vẻ kỳ dị, chúng là những con quái vật trong lớp vỏ quen thuộc, cố gắng đánh lừa chúng ta bằng chính nỗi sợ hãi của chúng ta. Đây là những sinh vật không phải con người, không phải những loài động vật mà chúng lẽ ra phải là. Chúng hoàn toàn không bình thường.
Đây là một loại kinh dị siêu nhiên sẽ phát triển mạnh trong một tựa game kinh dị, loại hình sẽ khiến người chơi run rẩy vì sợ hãi trước sự phi thực tế của toàn bộ tình huống. Thêm vào đó, hầu hết mọi người ở đây không làm gì điên rồ – họ chỉ là những người bình thường cố gắng sống cuộc sống của mình, điều này sẽ làm tăng thêm cảm giác bất lực mà những trò chơi này cần để có thể gieo rắc nỗi kinh hoàng một cách đúng nghĩa.
Một tựa game kinh dị Trung Tây sẽ vô cùng ám ảnh
Mang đến một trải nghiệm hoàn toàn mới lạ
Bây giờ, hãy thử tưởng tượng một tựa game kinh dị lấy bối cảnh Trung Tây sẽ như thế nào – những tiểu bang cô lập, chủ yếu nằm sâu trong đất liền với một bầu không khí kỳ lạ, bất ổn. Ngay từ đầu, điều đó đủ để giữ người chơi luôn trong trạng thái căng thẳng, đủ để khiến họ phải suy nghĩ kỹ liệu có muốn tiếp tục hay không. Bất kỳ công trình kiến trúc nào bạn nhìn thấy đều hoang vắng, rỉ sét và đổ nát – chứa đầy lịch sử ở một vùng đất mà thời gian đã lãng quên.
Các tựa game kinh dị AA bị đánh giá thấp nhưng chất lượng như Still Wakes the Deep và SOMA
Đó là một bầu không khí tuyệt vời ngay từ đầu, và đó là chưa kể đến vô số quái vật và các sinh vật khác có thể được lấy cảm hứng từ văn hóa dân gian của chúng tôi. Nhưng rồi, đó là nếu có bất kỳ sinh vật hư cấu nào cả. Rốt cuộc, một số câu chuyện khủng khiếp và kinh hoàng nhất mà tôi từng phải xử lý khi còn là một nhà báo đều do con người gây ra (đặc biệt là ở Indiana) – những điều thậm chí không thể tưởng tượng nổi cho một trò chơi kinh dị.
Tất nhiên, cốt truyện, các yếu tố hù dọa, thiết kế âm thanh (và nhạc nền đi kèm), cùng tất cả các yếu tố khác trong một tựa game kinh dị đều rất quan trọng để tạo ra một trải nghiệm đáng sợ, nhưng bối cảnh là nơi tất cả bắt đầu… và kết thúc. Một bối cảnh Trung Tây không chỉ gây bất ổn và rùng rợn, mà nó còn gợi lên cảm giác bất lực và cô lập mà bạn khó có thể tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác tại Hoa Kỳ.
Dù sao đi nữa, có thể nói rằng chúng ta đang thiếu hụt trầm trọng nội dung về Trung Tây, và đó thực sự là một điều đáng tiếc. Vì vậy, đối với bất kỳ nhà phát triển game nào đang ấp ủ ý tưởng (hoặc các nhà phát triển hiện tại) đang tìm kiếm ý tưởng kinh dị lớn tiếp theo của mình, có lẽ đáng để bạn xem xét những gì mà vùng Trung Tây có thể mang lại. Biết đâu, một siêu phẩm game kinh dị mới lạ, độc đáo sẽ được khai sinh từ chính những cánh đồng ngô bạt ngàn hay những thị trấn nhỏ bé tưởng chừng như bình lặng này. Các nhà phát triển Việt Nam hoàn toàn có thể tìm thấy nguồn cảm hứng bất tận từ những mảnh đất xa lạ nhưng đầy tiềm năng như thế này.
