Với tư cách là một game thủ đích thực và cũng là một người đam mê nghệ thuật, tôi phải khẳng định ngay: tôi cực kỳ yêu mến Cuphead. Đây là một trong những tựa game mà tôi tâm đắc nhất trong thập kỷ qua, thậm chí có thể nói là mọi thời đại. Tôi mê mẩn lối chơi của nó, đồ họa hoạt hình đỉnh cao, âm nhạc cuốn hút và cả phong cách nghệ thuật độc đáo mà Studio MDHR đã dày công kiến tạo. Cứ nhìn tủ đồ chơi của tôi thì biết, từ poster cho đến chiếc cốc Cuphead, rồi cả việc xem hết series hoạt hình trên Netflix – tất cả đều minh chứng cho tình yêu lớn lao tôi dành cho tựa game này.
Thế nên, đôi khi tôi cũng hơi buồn một chút khi nhận ra rằng, thực sự không có nhiều tựa game “giống hệt” Cuphead trên thị trường. Đúng là có một vài cái tên (tôi sẽ không nhắc đến) đã cố gắng bắt chước phong cách của nó một cách vô vọng. Nhưng khi thiếu đi tình yêu và sự tận tâm mà Studio MDHR đã đổ vào đứa con tinh thần của họ, những sản phẩm đó chỉ mang lại cảm giác hời hợt và trống rỗng.
Tuy nhiên, dù không có một Cuphead thứ hai nào cả, nhưng thế giới game vẫn còn vô vàn những viên ngọc quý khác, mang trong mình một hoặc nhiều khía cạnh tương đồng. Có thể chúng sở hữu lối chơi gây nghiện, một cam kết tuyệt đối với nghệ thuật thị giác, hay đơn giản chỉ là một dự án được thai nghén bằng tất cả tình yêu và đam mê của những nhà phát triển độc lập. Đây là những “game nhỏ” nhưng đủ sức làm nên “chuyện lớn”, khiến cộng đồng game thủ phải ngả mũ thán phục.
Cuphead là độc nhất vô nhị, nhưng nếu bạn cũng như tôi, bị tựa game này “đánh thức” tình yêu với nghệ thuật hình ảnh và cơ chế gameplay tinh tế, thì danh sách những game tương tự Cuphead dưới đây chắc chắn sẽ mang lại cho bạn một phần cảm xúc tuyệt vời đó. Hãy cùng taigamemoi.net khám phá nhé!
8. Gunstar Heroes
Cột Mốc Định Hình Lối Chơi Đỉnh Cao Của Cuphead
Hai chiến binh phối hợp tiêu diệt trùm trong Gunstar Heroes
Nếu chúng ta nói về những tựa game đã trực tiếp truyền cảm hứng cho lối chơi của Cuphead, và do đó, về bản chất là “giống Cuphead”, thì cái tên đầu tiên và quan trọng nhất phải kể đến chính là huyền thoại run ‘n gun cổ điển, Gunstar Heroes. Thử hình dung xem, nếu Cuphead có một cấu trúc màn chơi truyền thống hơn, kết hợp giữa các pha đi cảnh platformer và những trận đấu trùm, thì nó sẽ giống với Gunstar Heroes – tựa game co-op kinh điển trên sofa – hơn rất nhiều so với hiện tại.
Gunstar Heroes là tác phẩm đầu tay của Treasure, một trong những “người hùng thầm lặng” của kỷ nguyên 16-bit, một nhà phát triển nổi tiếng với các tựa game run ‘n gun và những trận đấu trùm điên rồ. Chỉ riêng mô tả này thôi, bạn đã có thể ngửi thấy mùi “Cuphead” trong đó rồi. Nhưng không giống như Cuphead, nơi các màn chơi và trùm được phân tách rõ ràng, Gunstar Heroes có một vài màn chơi dài, xen kẽ giữa các pha chạy và bắn đầy kịch tính với những trận đấu boss trực diện.
Một điểm khác biệt lớn so với Cuphead là bạn cần phải tìm kiếm vũ khí ngay trên chiến trường. Kẻ địch sẽ rơi ra một trong số các loại tăng sức mạnh vũ khí, bạn có thể nhặt và kết hợp chúng để tạo ra nhiều loại đạn độc đáo. Đây là một lớp chiến thuật và độ khó bổ sung, khi bạn không chỉ phải đảm bảo có vũ khí tốt nhất cho từng nhiệm vụ, mà còn phải sống sót đủ lâu để giữ được nó.
7. Alien Soldier
Vị Vua Boss Battle Ghi Dấu Ấn Lịch Sử
Nhân vật chính Epsilon Eagle giao tranh với trùm Wolfgunblood trong Alien Soldier
Đây là một sự thật thú vị: trước khi Cuphead ra mắt, một tựa game khác của Treasure, Alien Soldier, đã nắm giữ Kỷ lục Guinness Thế giới về số lượng trận đấu trùm nhiều nhất trong một game Run ‘n Gun với 25 trận đấu trùm riêng biệt. Một trong những mục tiêu của Studio MDHR khi phát triển Cuphead là vượt qua kỷ lục đó, và cuối cùng họ đã thành công với 28 con trùm trong game gốc.
Chắc chắn bạn nên thử Alien Soldier để có cái nhìn tổng quan về điều mà Studio MDHR đã khao khát đạt được. Tương tự như Gunstar Heroes, Alien Soldier là một tựa game run ‘n gun, mặc dù có định dạng gần Cuphead hơn nhờ việc tập trung nhiều hơn vào các trận đấu trùm.
Với vai trò là người lính mang tên Epsilon Eagle cực ngầu, bạn có thể chọn bốn trong sáu loại vũ khí khác nhau để trang bị khi bắt đầu game, và có thể bắn chúng theo kiểu di chuyển tự do hoặc cố định. Epsilon Eagle cũng sở hữu một chiêu phản đòn và khả năng lướt (dash), những thứ mà bạn sẽ quen thuộc nếu đã từng chơi Cuphead.
Điểm khác biệt rõ ràng nhất so với Cuphead là phong cách thẩm mỹ của Alien Soldier. Như mọi khi, Treasure đã dốc toàn lực vào việc thiết kế các con trùm, với một số sinh vật ngoài hành tinh và robot hoang dã nhất mà bạn từng thấy. Nghiêm túc mà nói, hãy tìm kiếm hình ảnh Wolfgunblood mà xem. Gã đó thật sự rất ngầu!
6. Contra: Operation Galuga
Huyền Thoại Run ‘N Gun Tái Sinh Trong Kỷ Nguyên Hiện Đại
Những màn đấu súng mãn nhãn trong Contra Operation Galuga
Nếu có thêm một “gia vị” nữa trong “món súp” mang tên Cuphead, thì đó sẽ là một chút hương vị tinh tế của Contra. Contra là một trong những “ông tổ” của thể loại run ‘n gun, chưa kể là một trong những thương hiệu huyền thoại nhất của Konami, vì vậy hầu hết các tựa game run ‘n gun đều mang trong mình ít nhiều “dòng máu” Contra, và Cuphead cũng không phải ngoại lệ.
Mặc dù phiên bản Contra gốc vẫn rất hay và ổn, nhưng nếu bạn chỉ muốn trải nghiệm Contra, có nhiều cách “tân thời” hơn để có được nó, chẳng hạn như Contra: Operation Galuga.
Operation Galuga là một phiên bản tái hiện hiện đại của các tựa game Contra cổ điển, nơi tối đa bốn người chơi có thể chạy và bắn xuyên qua các khu rừng rậm và căn cứ quân sự cơ khí, mang theo những khẩu súng khổng lồ với tầm bắn rộng khắp.
Mỗi người chơi có thể giữ tối đa hai vũ khí và nhanh chóng chuyển đổi giữa chúng, mặc dù trò chơi cũng giới thiệu cơ chế Overload, cho phép bạn “đốt cháy” một trong những vũ khí của mình để tung ra các khả năng tấn công và hỗ trợ mạnh mẽ.
Trong khi Operation Galuga chủ yếu là một game theo màn chơi, nó cũng có rất nhiều trận đấu trùm khổng lồ, bao trùm cả màn hình, với các kiểu đạn bay lượn và những đòn tấn công có vùng ảnh hưởng lớn. Giống như trong Cuphead, bạn chỉ có thể chịu ba lần bị tấn công, mặc dù bạn có thêm mạng, nên xét về mặt đó thì nó dễ hơn một chút.
5. Blazing Chrome
Khi Cái Cũ Gặp Cái Mới: Nét Hoài Cổ và Hơi Thở Hiện Đại
Màn hành động gay cấn trong Blazing Chrome với đồ họa pixel art
Một phần sự độc đáo của Cuphead khi ra mắt là, cả lúc đó và bây giờ, các tựa game run ‘n gun không còn phổ biến như trước. Chỉ bằng cách gợi lại cả phong cách gameplay và phong cách hoạt hình cũ, nó đã chiếm được rất nhiều tình cảm.
Tuy nhiên, sẽ không công bằng nếu cho rằng Cuphead là tựa game run ‘n gun mới duy nhất ra mắt vào thời điểm đó. Chẳng hạn, không lâu sau, chúng ta đã có Blazing Chrome.
Tựa game run ‘n gun đồ họa pixel art này là một sự tôn vinh khá rõ ràng dành cho các tác phẩm kinh điển như Super Contra, với một phong cách cyberpunk bụi bặm, “ngầu” hơn bình thường. Bạn chắc chắn sẽ được thưởng thức phong cách thẩm mỹ đó, vì so với Contra hoặc Cuphead, Blazing Chrome có trường nhìn rộng hơn, điều này cũng cho phép nó có nhiều chiều dọc và độ dốc hơn trong các màn chơi cuộn ngang của mình.
Trong cả các màn chơi và khi đối đầu với những con trùm lớn của game, bạn sẽ thường xuyên luân phiên sử dụng khẩu súng biến đổi chế độ đặc trưng và, có chút khác biệt, các loại phương tiện khác nhau như giáp hạng nặng và xe bay. Trò chơi có nhịp độ khá nhanh so với các game run ‘n gun khác, vì vậy nếu bạn cảm thấy Cuphead hơi chậm, thì tựa game này có thể sẽ khiến động cơ của bạn thực sự “nóng máy” đấy.
4. Celeste
Nghệ Thuật Thị Giác Tuyệt Đỉnh Kèm Gameplay “Trừng Phạt”
Madeline khéo léo vượt qua chướng ngại vật đầy gai góc trong Celeste
Mặc dù việc là một tựa game run ‘n gun rõ ràng là cốt lõi trong bản sắc của Cuphead, nhưng đó không phải là thành phần chính duy nhất. Như tôi đã đề cập, một phần lý do khiến tôi yêu Cuphead là phong cách thẩm mỹ của nó, đặc biệt là hoạt hình vẽ tay gợi nhớ đến phong cách “rubberhose” cổ điển.
Tôi nghĩ bất kỳ tựa game nào kết hợp hình ảnh ấn tượng với lối chơi đầy thử thách đều có thể được coi là một người anh em “không chính thức” của Cuphead, đó là lý do tại sao chúng ta nhắc đến Celeste. Celeste có thể không khó theo cách giống Cuphead, vì nó là một game platformer thẳng thắn hơn chứ không phải là một game run ‘n gun, nhưng nó có một “vibe” gameplay tổng thể tương tự.
Celeste là tất cả về việc dần dần hoàn thành các chuỗi platformer và câu đố phức tạp hơn, với một bước đi sai lầm duy nhất sẽ đưa bạn trở lại điểm kiểm tra cuối cùng. Chúa ơi, Cuphead còn “tàn nhẫn” hơn thế rất nhiều, vì vậy cả hai trò chơi đều gợi lên một trạng thái “nhập tâm” tương tự.
Bên cạnh đó, Celeste cũng thể hiện sự cống hiến tương tự cho sự xuất sắc trong hoạt hình như Cuphead. Đúng vậy, đó là hoạt hình pixel so với vẽ tay, nhưng hoạt hình vẫn là hoạt hình, và mọi hình thức thành tựu trong hoạt hình đều xứng đáng được ca ngợi và trải nghiệm. Đây là một minh chứng hùng hồn cho việc “game nhỏ” có thể tạo ra những giá trị nghệ thuật vĩ đại.
3. Enter The Gungeon
Vũ Khí & Khả Năng Né Đạn Đỉnh Cao Của Thể Loại Roguelike
Cơn mưa đạn từ kẻ thù trong Enter the Gungeon
Hai yếu tố phong cách mà tôi cho rằng Cuphead có điểm chung với Enter the Gungeon là sự chú trọng lớn vào việc kiểm soát mô hình đạn và một khiếu hài hước rất… kỳ quặc. Trong trường hợp của Cuphead, sự hài hước đó đến từ thực tế là các phim hoạt hình “rubberhose” đều kỳ lạ và “nhún nhảy”, trong khi sự hài hước của Gungeon lại mang cảm giác lạ lùng và ngẫu nhiên hơn, nhưng tôi luôn ủng hộ nỗ lực tạo ra sự hài hước dù dưới hình thức nào.
Là một tựa game roguelike, Enter the Gungeon có đường cong độ khó tương đương với Cuphead, chưa kể sự nhấn mạnh lớn vào khả năng di chuyển để phù hợp với các mô hình đạn đó. Cuphead có khả năng lướt (dash) của mình, tùy chọn được tăng cường bằng lựu đạn khói, phục vụ một mục đích tương tự như cơ chế né đòn “bullet-jumping dodge roll” trong Gungeon.
Trong cả hai trò chơi, bạn chắc chắn sẽ phải chết và chơi lại rất nhiều, mặc dù tất nhiên, các lần chơi lại của Gungeon sẽ dài hơn một cách tự nhiên vì đó là một lượt chơi hoàn chỉnh chứ không chỉ là một trận đấu.
Quay lại chủ đề hài hước, thật thú vị khi nhận ra sự hài hước hiện đại của Gungeon có bao nhiêu điểm chung với phong cách “cổ điển” của Cuphead nếu bạn nghĩ về nó. Có một logic điên rồ nhất định thấm nhuần cả hai; việc phóng đe từ một chiếc thùng có ý nghĩa tương tự như việc một củ cà rốt khổng lồ có sức mạnh tâm linh. Đó chính là sự độc đáo, phá cách mà những nhà phát triển độc lập như Dodge Roll mang lại.
2. Mega Man 11
Bản Giao Hưởng Run ‘N Gun Phong Cách Riêng Biệt
Mega Man sử dụng chiêu thức bắn xuyên tường đầy uy lực trong Mega Man 11
Tôi nghĩ Mega Man về mặt kỹ thuật được coi là một tựa game run ‘n gun, vì có rất nhiều pha chạy và bắn trong đó, mặc dù tôi chưa bao giờ thực sự coi nó như vậy. Mật độ kẻ thù giảm trong suốt series, cũng như việc thiếu khả năng nhắm bắn tám hướng (trừ Mega Man & Bass) khiến nó giống một loại game rất khác so với Cuphead, mặc dù tôi nghĩ vẫn có đủ sự tương đồng giữa cả hai để đáng chú ý. Mega Man 11, chẳng hạn, có rất nhiều màn đi cảnh khó và những con trùm độc đáo.
Hệ thống vũ khí biến đổi đặc trưng của series cho phép bạn hoán đổi giữa các vũ khí từ Robot Masters bị đánh bại một cách linh hoạt, cho dù bạn đang cố gắng khai thác điểm yếu hay chỉ muốn một kiểu bắn khác.
Phù hợp hơn với những đặc trưng lối chơi của Cuphead là hệ thống Double Gear của Mega Man 11, với hệ thống này bạn có thể tạm thời tăng cường sức tấn công hoặc tốc độ di chuyển của Mega Man để gây sát thương lớn hoặc thoát hiểm nhanh chóng.
Nếu bạn chơi Cuphead và Mega Man 11 liên tục, bạn chắc chắn sẽ cảm nhận được sự khác biệt, nhưng đồng thời, cả hai đều có “tia lửa” đặc biệt của những kỷ nguyên game trong quá khứ ẩn chứa bên trong. Cá nhân tôi nghĩ đó là một trường hợp thú vị về cách các khung thể loại tương tự có thể đi theo những con đường phát triển khác nhau. Đây là một ví dụ tuyệt vời về việc các studio lớn như Capcom vẫn có thể mang lại tinh thần khám phá trong các series lâu đời.
1. Hollow Knight
Dự Án Tâm Huyết Sánh Ngang, Khẳng Định Giá Trị Indie
Hollow Knight thực hiện động tác lướt né đòn trong trận chiến
Như tôi đã đề cập ở phần mở đầu, một trong những điều lớn nhất thu hút tôi đến với Cuphead là thực tế nó là một dự án tâm huyết không thể chối cãi của những người tạo ra nó. Đây là một trò chơi tràn ngập tình yêu nghệ thuật thuần túy, và điều đó thể hiện rất rõ ràng ở cả cách nó trông và cách nó chơi.
Tôi có thể nghĩ đến một vài tựa game khác đã thu hút tôi theo một cách tương tự, mặc dù trong số đó, một trong những cái tên đầu tiên bật ra trong tâm trí tôi là Hollow Knight.
Quá trình phát triển của cả Cuphead và Hollow Knight đều bắt đầu vào khoảng cùng thời điểm vào đầu những năm 2010, cả hai đều là những dự án độc lập, tâm huyết với những tiến trình hơi gập ghềnh và không chắc chắn, trước khi cả hai cuối cùng ra mắt và nhận được sự hoan nghênh gần như phổ quát vào năm 2017. Chúng giống như những tựa game indie “bảo trợ” của năm đó, bằng chứng rõ ràng rằng một vài người điên rồ có thể tạo ra những thứ đẹp đẽ đến nhường nào.
Mặc dù Hollow Knight và Cuphead có thể đại diện cho các thể loại game hoàn toàn khác nhau, nhưng chúng có những điểm tương đồng ở cả đường cong độ khó tổng thể của lối chơi, cũng như kỹ năng mà thế giới của chúng được xây dựng.
Tôi sẽ hiểu nếu bạn không hứng thú chơi Hollow Knight nếu bạn chủ yếu thích Cuphead vì lối chơi, nhưng tôi nghĩ bất kỳ ai đánh giá cao game ở cấp độ phát triển đều nên tự mình trải nghiệm cả hai. Đó là minh chứng cho tinh thần “game nhỏ làm chuyện lớn”, nơi những ý tưởng vĩ đại và sự cống hiến không ngừng nghỉ có thể tạo ra những kiệt tác bất tử.
Những tựa game trong danh sách này có thể không phải là “bản sao” của Cuphead, nhưng chúng đều mang trong mình một tinh thần tương tự: sự tận tâm với nghệ thuật, lối chơi đầy thử thách, hoặc câu chuyện về những nhà phát triển độc lập dũng cảm theo đuổi ước mơ. Nếu bạn đã mê mẩn Cuphead và đang tìm kiếm một trải nghiệm mới mẻ nhưng vẫn giữ được “hương vị” đó, đừng ngần ngại thử sức với những tựa game mà taigamemoi.net vừa giới thiệu. Hãy chia sẻ tựa game nào trong danh sách này đã khiến bạn ấn tượng nhất hoặc giới thiệu thêm những game “chất” khác mà bạn nghĩ rằng cộng đồng game thủ Việt Nam nên biết đến nhé!
