Thông thường, chúng ta tìm đến game như một cách để thoát ly khỏi thực tại, giải tỏa căng thẳng và tìm kiếm niềm vui. Thế giới game thường là một nơi tuyệt vời để tạm quên đi công việc nhàm chán hay những lo toan của cuộc sống. Tuy nhiên, không phải tựa game nào cũng được tạo ra chỉ với mục đích giải trí đơn thuần.
Thỉnh thoảng, có những trò chơi ra đời không hẳn là “vui” theo các tiêu chuẩn thông thường, nhưng lại truyền tải những ý tưởng theo cách ý nghĩa, sâu sắc hoặc độc đáo đến mức chúng trở thành những tựa game “phải chơi” dù yếu tố giải trí truyền thống là tối thiểu – hoặc thậm chí không tồn tại. Đây là những game đòi hỏi bạn phải có tâm thế phù hợp khi bước vào. Những tựa game này sẽ thử thách cảm xúc của bạn, đôi khi còn là tư duy tồn tại của bạn. Chắc chắn, đa số game thủ thích các trò chơi mang lại nụ cười, nhưng cũng có giá trị to lớn khi trải nghiệm những hành trình mạnh mẽ, dám đi sâu hơn hầu hết các game cùng thời.
Hầu hết các game trong danh sách này có lẽ bạn chỉ muốn chơi một lần trong đời, và điều đó hoàn toàn bình thường. Những tựa game dưới đây tập trung mạnh vào cốt truyện sâu sắc thay vì gameplay bùng nổ, vì vậy giá trị chơi lại thường không cao – và đó là lý do chính đáng.
Sau đây là 10 tựa game chắc chắn xứng đáng với thời gian của bạn, ngay cả khi bạn không phải lúc nào cũng cảm thấy “vui vẻ” khi chơi chúng.
Những Tựa Game Đáng Chơi Dù Không Đặt Nặng Tính Giải Trí
10. Maquette: Chuyện Tình Yêu Và Sự Mất Mát
Central Building in Maquette
Thể loại: Giải đố, Phiêu lưu
Ngày phát hành: 2 tháng 3, 2021
Nhà phát triển/Phát hành: Graceful Decay / Annapurna Interactive
Nền tảng: PC, PS4, PS5, Xbox Series X/S, Switch, Xbox One
Thời gian chơi trung bình: ~4 giờ
Maquette, về cốt lõi là một game giải đố góc nhìn thứ nhất, chắc chắn tập trung nhiều hơn vào câu chuyện nền của nhân vật chính, người kể lại hành trình yêu, mối quan hệ tan vỡ, đối diện với nỗi đau và quyết định bước tiếp trong cuộc sống.
Công bằng mà nói, các câu đố trong game không tệ, và các mô hình thu nhỏ (diorama) mà bạn khám phá, đại diện cho mỗi giai đoạn trong mối quan hệ tình cảm, có đồ họa tuyệt đẹp và mang lại trải nghiệm thị giác mãn nhãn, dù tông màu có thể buồn bã và tối tăm ở các màn chơi sau.
Tuy nhiên, đây không phải là game mà bạn sẽ cố gắng đi đến cuối chỉ vì gameplay. Cách di chuyển khá cơ bản và chậm chạp, trong khi các câu đố chủ yếu dựa vào việc sắp xếp lại các mảnh của mô hình từ các góc nhìn khác nhau để tiến bộ trong câu chuyện.
Có nhiều game giải đố hay hơn và vui hơn, nhưng nội dung cảm xúc sâu sắc của Maquette vẫn là độc nhất vô nhị trong thể loại này. Đây là một game xứng đáng để kiên trì đến cùng để tìm thấy sự giải thoát cho nỗi đau lòng của nhân vật chính. Một số màn chơi được thiết kế chỉ để bạn đi bộ qua và suy ngẫm mọi thứ trong tĩnh lặng, điều này hoạt động rất hiệu quả dù thiếu đi lối chơi kịch tính.
9. Gone Home: Ngôi Nhà Ám Ảnh Của Bí Mật Gia Đình
gone-home-2
Thể loại: Phiêu lưu
Ngày phát hành: 15 tháng 8, 2013
Nhà phát triển/Phát hành: Fullbright
Nền tảng: PC, Xbox One, PS4, Switch, iOS, Linux
Thời gian chơi trung bình: ~2 giờ
Gán nhãn Gone Home là một “walking simulator” (game mô phỏng đi bộ) hơi đơn giản hóa, nhưng sự thật là bạn không làm gì nhiều trong game này ngoài việc từ từ di chuyển khắp ngôi nhà của gia đình ở Oregon và lục lọi qua các bộ sưu tập thư từ, hóa đơn, hình ảnh và tạp chí.
Đây là một game phát triển dựa trên sự tò mò, bầu không khí và cảm giác u sầu, cô đơn chung, hơn là bất kỳ nguồn giải trí truyền thống nào. Không có chiến đấu, không có di chuyển nhanh nhẹn, và không có một bóng người nào khác trong tầm mắt.
Nhưng điều đó không làm mất đi giá trị của Gone Home là một game thú vị và tuyệt vời theo cách riêng của nó.
Đôi khi, nó sẽ khiến bạn cảm thấy như đang ở trong một bộ phim kinh dị, trong khi lúc khác lại giống một bộ phim truyền hình gia đình, khi bạn lắp ghép ngày càng nhiều chi tiết về những người mà bạn tưởng chừng đã biết rõ, nhưng họ lại có nhiều điều ẩn giấu hơn bạn từng nhận ra trong suốt cuộc đời.
Mặc dù không “vui”, trải nghiệm ngắn ngủi chỉ khoảng 2 giờ này vẫn rất đáng giá khi bạn khám phá những chi tiết đen tối, buồn bã, hài hước và bất ngờ về những người thân yêu của mình.
8. Hellblade: Senua’s Sacrifice: Hành Trình Xuyên Qua Tâm Trí Điên Loạn
Hellblade: Senua
Thể loại: Hành động, Phiêu lưu
Ngày phát hành: 16 tháng 8, 2017
Nhà phát triển/Phát hành: Ninja Theory
Nền tảng: PS4, Xbox Series X/S, Switch, PC
Thời gian chơi trung bình: ~8 giờ
Hellblade gốc đã tạo ra tác động đáng kể đến thế giới game khi ra mắt vào năm 2017. Nó được đón nhận nồng nhiệt và sáng tạo đến mức đã có phần tiếp theo vào năm 2024, mặc dù nhiều người cho rằng phần đầu tiên thành công hơn về mặt ý tưởng truyền tải.
Hellblade đầy những hình ảnh và thiết kế thế giới tuyệt đẹp, một câu chuyện hay, và một trong những thiết kế âm thanh xuất sắc nhất lịch sử game. Game khuyến nghị người chơi nên đeo tai nghe tốt, và đây là một lời khuyên bạn chắc chắn nên làm theo.
Senua, nhân vật chính của chúng ta, mắc bệnh tâm thần phân liệt và đã có một cuộc đời đầy khó khăn vì điều đó. Bạn sẽ nghe thấy mọi giọng nói trong đầu cô ấy, mọi nghi ngờ và suy nghĩ tiêu cực về bản thân, và mọi ảo giác kinh hoàng. Mỗi cái chết bạn gặp trong game chỉ làm mọi thứ tồi tệ hơn.
Đây là một tiền đề tuyệt vời, tạo nên một trong những trải nghiệm chơi độc đáo và thú vị nhất trong thời gian gần đây. Nhưng nó cũng là một tựa game phát triển mạnh mẽ dựa trên các chủ đề và cuộc đấu tranh nghiêm túc, đánh đổi lấy yếu tố “vui vẻ”.
Các câu đố rào cản đôi khi có thể khá khó chịu và không rõ ràng, và chiến đấu trong game cũng không thực sự hấp dẫn. Bạn chơi game này vì bầu không khí và trải nghiệm, không phải để chiến đấu giành chiến thắng kịch tính. Tuy nhiên, những gì Hellblade mang lại vượt xa giá tiền của nó – chỉ là bạn sẽ không có xu hướng quay lại chơi lần thứ hai sau khi đã trải nghiệm.
7. This War Of Mine: Góc Nhìn Sinh Tồn Của Người Dân Thường Trong Chiến Tranh
This War of Mine We Lost Katia Polaroid
Thể loại: Sinh tồn
Ngày phát hành: 14 tháng 11, 2014
Nhà phát triển/Phát hành: 11 Bit Studios
Nền tảng: Android, iOS, Nintendo Switch, PC, PlayStation 4, Xbox One
Thời gian chơi trung bình: ~11 giờ
Là một game sinh tồn góc nhìn ngang, This War Of Mine có nhiều yếu tố gameplay cơ khí hơn so với một số game khác trong danh sách này. Tuy nhiên, cốt lõi của nó là một trò chơi về việc đơn giản là sống sót trong một vùng chiến sự bị tàn phá hoàn toàn bởi hành động quân sự mà bạn không thể kiểm soát.
Trong hầu hết các game khác lấy bối cảnh tương tự, chúng ta thường điều khiển một người lính thực hiện các nhiệm vụ “vui vẻ” và kịch tính để chiến đấu cho dân tộc mình và nhận về những pha headshot mãn nhãn. This War Of Mine không phải là loại game đó.
Nếu phải chọn một từ để mô tả game này, đó sẽ là “áp bức”. Đúng như mong đợi, một game có nội dung như thế này không phải là thứ bạn chơi để có thời gian vui vẻ và quên đi những nỗi kinh hoàng của thế giới.
This War Of Mine đặt bạn vào giữa một cuộc chiến sinh tồn mà tất cả chúng ta đều tuyệt vọng hy vọng không bao giờ phải trải qua, đồng thời nhắc nhở rằng những điều như thế này thực sự xảy ra trên khắp thế giới. Game này sẽ khiến bạn đối mặt với những tình huống tiến thoái lưỡng nan về đạo đức, cái chết, sự đau khổ, bạo lực, và những khía cạnh tồi tệ nhất (và tốt nhất) của bản chất con người cùng lúc.
Nó không dành cho những người yếu tim, và trải nghiệm những chủ đề này cũng không hề “vui vẻ”. Nhưng game này quan trọng và sâu sắc, vẫn là thứ bạn cần trải nghiệm bất cứ khi nào bạn sẵn sàng cho một điều gì đó nghiệt ngã đến vậy.
6. The Last Of Us Part 2: Vòng Xoáy Báo Thù Đầy Đau Khổ
The Last of Us Part 2 Remastered image
Thể loại: Hành động, Phiêu lưu
Ngày phát hành: 19 tháng 6, 2020
Nhà phát triển/Phát hành: Naughty Dog / Sony
Nền tảng: PlayStation 4, PlayStation 5
Thời gian chơi trung bình: ~24 giờ
Mặc dù đây là game có nhiều hành động và năng động nhất trong danh sách, The Last Of Us Part 2 vẫn không phải là một tựa game tôi sẽ gán nhãn là “vui”. Vâng, bạn tiêu diệt zombie và thành viên các phe phái đối địch, nhưng làm tất cả điều đó chỉ vì mục đích trả thù mà không vì điều gì khác khiến game này trở nên quá nặng nề từ đầu đến cuối để có thể coi là một cuộc dạo chơi thú vị.
Rõ ràng, điều đó hoàn toàn chấp nhận được, vì TLOU2 được xem là một kiệt tác về thiết kế và kể chuyện trong game, ngay cả khi phần lớn game chỉ mang lại cảm giác… chán nản.
Bạn có lẽ đã biết spoiler lớn từ game này, điều này đã đặt ra tông màu ngay trong vài giờ đầu rằng hành trình này sẽ cực kỳ đau đớn. Trải nghiệm của Ellie và Abby trong thế giới này cực kỳ đau thương vì những lý do khác nhau, và bạn sẽ chứng kiến từng chi tiết khủng khiếp nhất cùng với họ khi chơi game.
Nếu bạn giống tôi, đến cuối cùng, bạn sẽ nhìn chằm chằm vào màn hình khi credit chạy, cảm thấy trống rỗng một cách đặc biệt mà hầu như không có game nào khác có thể làm được. Khám phá thế giới trong game thì ổn, nhưng không đặc biệt ly kỳ, và có rất nhiều câu đố tẻ nhạt phải hoàn thành, như việc cấp điện cho một máy phát điện để mở cổng đi đến cảnh buồn bã tiếp theo.
Đây thực sự không phải là một game vui, nhưng tôi vẫn hoàn toàn yêu thích nó vì đã gợi lên những cảm xúc mà không game nào khác có thể làm được.
5. The Banner Saga: Câu Chuyện Sử Thi Viking Qua Nghệ Thuật Tuyệt Mỹ
The Banner Saga: hiding from a giant
Thể loại: RPG, Chiến thuật
Ngày phát hành: 14 tháng 1, 2014
Nhà phát triển/Phát hành: Stoic Studio
Nền tảng: Mobile, PC, PS4, Switch, Xbox One
Thời gian chơi trung bình: ~10.5 giờ
Gameplay thực tế của The Banner Saga xoay quanh chiến đấu theo lượt trên lưới giữa đoàn người Viking du hành của bạn và chủng tộc kẻ thù gọi là Dredge. Nó không phải là ví dụ cơ bản nhất về gameplay trong thể loại này tôi từng thấy, nhưng cũng khá bình thường và cuối cùng có thể cảm thấy như đang cản trở phần còn lại của game.
Đó là bởi vì đồ họa nghệ thuật, nhân vật, câu chuyện và kịch bản trong The Banner Saga quá hay đến mức các trận chiến theo lượt trên lưới nhanh chóng trở thành một công việc “cần thiết” để giữ cho tựa game này vẫn là một trò chơi điện tử, ngay cả khi bạn chắc chắn sẽ quan tâm đến những thứ khác ngoài gameplay.
Vâng, việc nhiều thành viên trong nhóm của bạn chết vĩnh viễn nếu gục ngã trong trận chiến thật hồi hộp, nhưng cơ chế này thực sự làm game thêm căng thẳng và buồn bã thay vì vui vẻ. Đến cuối game này, bạn phải đưa ra một trong những lựa chọn khó khăn nhất tôi từng phải đối mặt trong một game, và nó vẫn ám ảnh tôi cho đến ngày nay.
Bạn sẽ không chơi game này để có những trận chiến theo lượt siêu vui, nhưng tất cả mọi thứ khác bao quanh gameplay của The Banner Saga thực sự là đỉnh cao.
4. Detroit: Become Human: Những Lựa Chọn Định Mệnh Của Người Máy
detroit become human Connor
Thể loại: Phiêu lưu
Ngày phát hành: 25 tháng 5, 2018
Nhà phát triển/Phát hành: Quantic Dream / Sony
Nền tảng: PS4, PC
Thời gian chơi trung bình: ~12 giờ
Nếu bạn đã chơi hai game trước đó của Quantic Dream là Heavy Rain và Beyond: Two Souls, bạn có thể đoán được mình sẽ nhận được gì ở Detroit: Become Human. Các game của Quantic Dream hoàn toàn là những trải nghiệm kể chuyện phân nhánh trước, game điện tử sau.
Detroit: Become Human không khác biệt. Về cơ bản, nó là một game phiêu lưu kiểu cũ với việc đưa vào các sự kiện hành động nhanh (QTE – Quick Time Event) nối tiếp nhau, quyết định sự thành công của các nhân vật người máy trong nỗ lực của họ và liệu bạn có thể giữ tất cả họ sống sót đến cuối cùng hay không.
Tôi không ngại QTE trong game, nhưng các game của Quantic Dream quá phụ thuộc vào chúng đến mức đó thực sự là nguồn gameplay duy nhất trong các tựa game của họ, ngoài việc đi lại và tương tác với thế giới xung quanh.
Chắc chắn, không có gì bạn làm trong game này là “vui” một cách rõ ràng, nhưng câu chuyện và kịch bản thì lại cực kỳ hấp dẫn khi bạn vật lộn với ý tưởng về quyền của Trí tuệ Nhân tạo trong một nước Mỹ đang thay đổi và phát triển nhanh chóng. Thú vị thay, đây là một câu chuyện càng ngày càng trở nên phù hợp hơn khi chúng ta nhìn lại nó từ khoảng cách xa hơn.
Game này chủ yếu là một tựa game “chọn cuộc phiêu lưu của riêng bạn”, nơi mọi lựa chọn đều quan trọng, và hàng tấn nhánh truyện cùng nhiều kết thúc khác nhau chắc chắn có thể khiến bạn quay lại chơi nhiều lần dù không thực sự làm bất cứ điều gì siêu kịch tính trong game.
3. The Walking Dead (Telltale): Những Quyết Định Sinh Tử Trong Thế Giới Zombie Tàn Khốc
The Walking Dead – Kitchen
Thể loại: Phiêu lưu đồ họa, Kinh dị
Ngày phát hành: 24 tháng 4, 2012
Nhà phát triển/Phát hành: Telltale Games / Skybound Games
Nền tảng: PlayStation 4, PlayStation 3, PlayStation Vita, Xbox One, Xbox 360, PC, Mobile
Thời gian chơi trung bình: ~13.5 giờ
Trong suốt những năm 2010, Telltale Games trở nên nổi tiếng với phong cách game phiêu lưu đặc trưng của họ, dựa trên một số ý tưởng gốc, nhưng chủ yếu là các IP siêu nổi tiếng đã tồn tại. The Walking Dead là lý do chính cho tất cả thành công sau này của đội ngũ này, và đáng buồn là họ chưa bao giờ thực sự tái tạo được điều gì đặc biệt ở The Walking Dead lần nào nữa.
Ngay cả vào thời điểm đó, The Walking Dead vẫn còn khá “thô ráp”. Nó không bao giờ chạy đặc biệt mượt mà, và engine độc quyền trong game mà Telltale sử dụng đầy rẫy các lỗi nghiêm trọng và vấn đề tối ưu hóa, ảnh hưởng đến các game của họ trong nhiều năm với mỗi bản phát hành tiếp theo.
Tất cả điều này, kết hợp với gameplay thể loại phiêu lưu khá cơ bản và rất nhiều QTE, chắc chắn sẽ không khiến bạn reo lên “Tôi đang rất vui!”. Nhưng ít nhất đối với The Walking Dead, tất cả điều này không quan trọng.
Câu chuyện và nhân vật ở đây quá hay. Bạn sẽ phải đưa ra những lựa chọn bất khả thi về việc ai sống và ai chết trong phiên bản tận thế zombie này. Dường như mọi người đều sẽ phản bội bạn. Và bạn có thể sẽ rơi nước mắt thật sự khi câu chuyện kết thúc. Câu chuyện ở đây hay đến mức bạn sẽ may mắn bỏ qua được vô số lỗi kỹ thuật trong gameplay thực tế.
2. Papers, Please: Công Việc Nhàm Chán Nhưng Đầy Ý Nghĩa Của Người Gác Cổng
Papers Please, Reading the Ministry of Admission Rules & Regulations book
Thể loại: Mô phỏng
Ngày phát hành: 8 tháng 8, 2013
Nhà phát triển/Phát hành: 3909 LLC
Nền tảng: Android, iOS, PC, PS Vita
Thời gian chơi trung bình: ~5 giờ
Papers, Please có tiền đề nhàm chán nhất mà bạn có thể nghĩ ra cho một game, nhưng nó vẫn làm được điều gì đó khá đáng chú ý dù vậy. Là một nhân viên gác cổng biên giới ở một quốc gia hư cấu, công việc duy nhất của bạn ở đây là nhận giấy tờ từ dân thường cố gắng nhập cảnh và xác định xem họ có đáp ứng các quy định liên tục thay đổi từ cấp trên để cuối cùng cho phép họ vào hay không.
Mọi người sẽ tranh cãi với bạn về tình trạng pháp lý của họ, bạn sẽ mắc lỗi và gặp rắc rối với cấp trên, và mọi thứ bạn làm đều ảnh hưởng trực tiếp đến số tiền bạn mang về nhà cuối ngày để chăm sóc cho gia đình mình.
Không có gameplay nào ở đây ngoài việc đọc rất nhiều, xử lý và diễn giải các hướng dẫn không rõ ràng từ cấp trên, và đóng dấu “được duyệt” hoặc “từ chối” khi bạn đưa ra phán quyết cuối cùng về con người đang đứng trước mặt bạn.
Đây là một tiền đề đơn giản và không đặc biệt thú vị, nhưng nó đi sâu một cách tuyệt vời vào các chủ đề đời thực về nhân loại, kiểm soát, chính trị, đấu tranh, phân biệt đối xử và sinh tồn. Nó hoàn toàn xứng đáng để trải nghiệm vì tất cả những lý do trên, và để có được một góc nhìn mới về thế giới mà có thể bạn chưa từng thực sự cân nhắc trước đây.
1. That Dragon, Cancer: Cái Nhìn Chân Thực Về Cuộc Chiến Chống Ung Thư
That Dragon, Cancer: gameplay screenshot
Thể loại: Phiêu lưu
Ngày phát hành: 12 tháng 1, 2016
Nhà phát triển/Phát hành: Numinous Games
Nền tảng: Android, iOS, PC
Thời gian chơi trung bình: ~2 giờ
Nếu bạn đã từng nghe về That Dragon, Cancer, thì bạn đã biết nó sẽ ở đây. Đây chắc chắn không phải là một game vui dưới bất kỳ hình thức nào, nhưng nó tuyệt đối là một game cần phải tồn tại và mọi người nên trải nghiệm một lần.
Đối với những người chưa nghe về game này, game kể câu chuyện có thật về một gia đình đối mặt với chẩn đoán ung thư tàn khốc ở cậu con trai một tuổi của họ, Joel. Từ đó, That Dragon, Cancer đồng hành cùng họ trên hành trình cho đến cái chết đau lòng và bất ngờ của Joel khi mới 5 tuổi.
Chính các nhà phát triển là cha mẹ của Joel, vì vậy game mang đến một cái nhìn cực kỳ chân thực về quá trình này đối với bất kỳ ai đang trải qua điều tương tự. Gameplay thực tế vừa trừu tượng vừa độc đáo, khi người chơi trải nghiệm cảm xúc và nỗi đau trần trụi của nhiều phân đoạn câu chuyện khác nhau, từ siêu thực đến thực tế đến đau lòng. Ít có game nào dám đi sâu đến mức này vào sự hỗn loạn, đau buồn và mất mát thực sự của con người.
Bạn sẽ không muốn quay lại game này lần nào nữa, nhưng đó không phải là mục đích. Được nhìn sâu vào một điều gì đó rất cá nhân và cảm xúc đối với các nhà phát triển và gia đình họ là một đặc quyền thực sự quan trọng và mạnh mẽ.
Bạn sẽ rời khỏi game này với nỗi đau cho sự mất mát của gia đình họ và những người khác trong hoàn cảnh tương tự, biết ơn vận may của chính mình, buồn bã cho những người bạn đã mất, và có lẽ, sẵn sàng hơn một chút để tận dụng tối đa thời gian còn lại với những người bạn yêu thương.
Kết Luận
Danh sách 10 tựa game này chứng minh rằng thế giới game còn rộng lớn và đa dạng hơn rất nhiều so với chỉ việc tìm kiếm niềm vui và giải trí. Những trò chơi “không vui” này, với cốt truyện sâu sắc, chủ đề ý nghĩa và trải nghiệm cảm xúc mạnh mẽ, mang đến giá trị độc đáo và khó quên. Chúng thách thức góc nhìn của chúng ta, buộc chúng ta phải suy ngẫm về cuộc sống, con người, và những vấn đề phức tạp của xã hội.
Nếu bạn là một game thủ tìm kiếm những trải nghiệm khác biệt, muốn game không chỉ là giải trí mà còn là một hình thức nghệ thuật, một cách để hiểu thêm về bản thân và thế giới xung quanh, thì danh sách này là dành cho bạn. Đừng ngần ngại thử sức với những tựa game này; có thể chúng sẽ không khiến bạn cười, nhưng chắc chắn sẽ để lại ấn tượng sâu sắc và thay đổi cách bạn nhìn nhận về game.
Bạn đã từng chơi những tựa game nào trong danh sách này? Tựa game “không vui” nào đã để lại ấn tượng mạnh mẽ nhất với bạn? Hãy chia sẻ cảm nhận của bạn ở phần bình luận bên dưới nhé!
Nguồn tham khảo:
10 Games That Aren’t Fun But Are Still Worth Playing, Ranked
