Thập niên 90 là một giai đoạn đầy biến động và thú vị trong ngành công nghiệp game, khi hàng loạt những ý tưởng và công nghệ mới bắt đầu định hình tương lai. Thời điểm đó, Sega CD và TurboDuo đã mang trải nghiệm đa phương tiện đến phòng khách, dù chỉ cho một bộ phận nhỏ người chơi. Giới game thủ dần nhận ra hướng đi sắp tới: âm thanh chất lượng CD, đặc biệt là giọng nói lồng tiếng, đã khiến các nhân vật trở nên sống động hơn nhiều, và đồ họa 3D dù còn sơ khai nhưng rõ ràng đang trên đà phát triển mạnh mẽ. Đây chính là bối cảnh mà 3DO ra mắt, một hệ máy console đắt đỏ nhưng đầy tham vọng, dù nó xuất hiện vài năm trước khi công nghệ thực sự sẵn sàng để phát huy tối đa tiềm năng của mình. Công ty 3DO đã tách ra Crystal Dynamics, và Crystal Dynamics đã khai sinh ra Gex – chú thằn lằn thông minh, nghiện truyền hình và đầy cá tính. Giờ đây, Gex Trilogy tái hiện toàn bộ hành trình lịch sử của chú tắc kè hoa biểu tượng này.
Gex: Thằn Lằn Nghiện TV – Hành Trình Qua Các Thế Hệ
Ban đầu, Gex là một tựa game platformer hành động 2D, với điểm nhấn lớn nhất là việc ngôi sao hài kịch Dana Gould lồng tiếng cho nhân vật chính, mang đến vô số câu nói đùa và châm biếm văn hóa đại chúng thời bấy giờ. Đến khi phần tiếp theo được chuẩn bị, 3DO đã gần như biến mất khỏi thị trường console, bị lu mờ bởi sự thành công vang dội của PlayStation gốc. Tuy nhiên, điều này không làm ảnh hưởng nhiều đến game, vì Gex: Enter the Gecko đã tận dụng tối đa sức mạnh của PS1 để trở thành một game platformer 3D xuất sắc. Sự thành công của Gex: Enter the Gecko khiến phần tiếp theo của nó được ra mắt chỉ một năm sau đó, nhưng dù các cấp độ lớn hơn và mọi khía cạnh của game trước đều được trau chuốt, nó lại không tạo được ấn tượng tương tự, và đó cũng là dấu chấm hết cho series. RIP Gex: 1995 – 1999, một sản phẩm điển hình của thời đại hoàng kim của các linh vật game.
Gex Trilogy Game Cover Art
Series này có thể đã kết thúc, nhưng nó chưa bao giờ bị lãng quên. Limited Run Games đã áp dụng công nghệ giả lập Carbon Engine của mình để đưa các tựa game gốc này trở lại, tất cả được đóng gói trong bộ sưu tập Gex Trilogy. Đây là phiên bản đầy đủ của Gex, Gex: Enter the Gecko và Gex: Deep Cover Gecko, với các cập nhật cho hai game 3D để chúng chạy toàn màn hình trên TV và màn hình 16:9, và quan trọng hơn nữa là hỗ trợ cần analog đúng cách. Các phiên bản này là phiên bản PS1, không có nội dung bổ sung từ các bản port Nintendo 64 hoặc các game Game Boy Color độc đáo. Tuy nhiên, bộ sưu tập này đi kèm với một tuyển tập các phần thưởng hấp dẫn bao gồm concept art, các đoạn quảng cáo TV cũ, các clip phỏng vấn ngắn với Dana Gould và nhiều tài liệu thú vị khác để người hâm mộ khám phá. Đây thực sự là một sự tôn v vinh phần lớn lịch sử gaming của Gex, bảo tồn các tựa game chính xác như chúng đã từng, bất kể ưu hay nhược điểm.
Đuôi Vụt Sấm Sét: Khám Phá Gameplay Gex Trilogy
Cốt truyện cơ bản của mỗi game tương đối giống nhau: Rez đang cố gắng chiếm lấy Thế giới Truyền hình (Media Dimension) và Gex cần ngăn chặn hắn bằng cách hoàn thành các cấp độ và thu thập các chiếc điều khiển từ xa.
Gex 1: Mộc Mạc Nhưng Đầy Thử Thách
Game đầu tiên là một platformer 2D, với các cấp độ được thiết kế để tận dụng khả năng bám dính tường của Gex. Chiếc lưỡi dùng để ăn các vật phẩm tăng sức mạnh, trong khi cú quật đuôi dùng để hạ gục kẻ thù. Bất kỳ ai từng chơi game platformer đều sẽ biết chính xác phải làm gì sau khi làm quen với cơ chế điều khiển. Các thao tác khá ổn, nhưng việc hoàn toàn thiếu “coyote-time” (khả năng nhảy thêm một bước nhỏ khi đã ra khỏi mép vực) khiến nó trở nên cứng nhắc. Dù từng phá đảo Gex với tất cả các bí mật trên 3DO, nhưng giờ đây khi chơi lại, thật khó tin rằng mình đã làm được điều đó.
Gex: Enter the Gecko – Đỉnh Cao Của Thể Loại 3D Platformer
Tựa game hay nhất trong Gex Trilogy chính là Gex: Enter the Gecko, một ví dụ tuyệt vời về game platformer 3D của thập niên 90 dù thể loại này vẫn đang trong giai đoạn tìm kiếm hướng đi. Tương tự như những ngôi sao trong Mario 64, mỗi cấp độ có một số remote để tìm kiếm, cộng thêm một vài chiếc ẩn để bổ sung cho mục tiêu chính, và không cần theo một thứ tự cụ thể nào để tìm chúng. Điều khiển camera đã được thiết lập lại để hoạt động với cần analog, và mặc dù bạn không thể nghiêng lên hoặc xuống trong khi chơi, vẫn có tùy chọn góc nhìn qua vai khi bạn đứng yên. Các cấp độ tương đối nhỏ theo tiêu chuẩn hiện đại, và được chia thành các phòng thay vì là một khu vực lớn liền mạch. Tuy nhiên, thời gian tải gần như tức thì mà PS1 chỉ có thể mơ ước đã làm cho các chuyển đổi trở nên mượt mà. Game cũng được thiết kế phù hợp với tầm nhìn giới hạn (draw distance), vì vậy mặc dù việc nhìn thấy toàn bộ căn phòng sáng sủa thường là không thể, nhưng điều này hiếm khi gây ra vấn đề.
Gex: Enter the Gecko Gameplay Screenshot
Gex: Deep Cover Gecko – Bước Tiếp Nhưng Chưa Vượt Trội
Cuối cùng, Gex: Deep Cover Gecko là một phần tiếp theo khá tốt, đáng lẽ phải hay hơn Enter the Gecko, nhưng dù có camera ít “tăng động” hơn, tầm nhìn xa hơn và các cấp độ phức tạp hơn, nó vẫn không mang lại cảm giác tốt bằng người tiền nhiệm của mình. Đặc biệt, các đoạn phim FMV với Agent Xtra đã tệ ngay từ thời điểm đó và càng lỗi thời hơn theo thời gian, khi Agent Xtra về cơ bản chỉ là một nhân vật phụ trợ có phần hơi “khoe thân”. Mặt khác, thiết kế cấp độ có nhiều nhiệm vụ phụ, minigame và bí mật hơn trong mỗi cấp độ, cộng thêm các vật phẩm sưu tầm sẽ mở khóa những phần thưởng thú vị trong thế giới trung tâm.
Gex Trilogy: Di Sản Văn Hóa Pop và Giá Trị Lịch Sử
Không thể phủ nhận Gex Trilogy là một di tích của thời đại mình, nhưng điều đó chủ yếu đến từ những câu nói đùa không ngừng của Gex hơn là bất kỳ điều gì trong thiết kế cấp độ. Chẳng hạn, Gex đầu tiên mở đầu với các cấp độ mang chủ đề kinh dị, có thể xuất hiện trong bất kỳ game platformer nào thời đó. Cấp độ hoạt hình của Enter the Gecko dựa trên Looney Tunes, vốn từ những năm 1950 chứ không phải thập niên 90, trong khi cấp độ chủ đề PC trông giống hệt như bạn mong đợi từ bất kỳ game platformer nào. Một phần của cốt truyện là Gex bị mắc kẹt trong một phiên bản “trò chơi hóa” của TV, vì vậy điều này có lý. Tuy nhiên, việc sự châm biếm văn hóa chỉ bắt đầu và kết thúc bằng giọng lồng tiếng của Dana Gould luôn là một cơ hội bị bỏ lỡ. Cũng cần lưu ý rằng mặc dù Gex nói rất nhiều và có vô số câu nói đùa trong mỗi game, tần suất của các bình luận đồng nghĩa với việc có một lượng lớn sự lặp lại. Điều này có nghĩa là bạn sẽ nghe đi nghe lại giọng nhại Austin Powers của anh ta rất nhiều, điều mà ngay từ thời điểm đó đã cảm thấy lỗi thời và không hề khá hơn trong những thập kỷ qua.
Kết Luận: Gex Trilogy – Di Sản Đáng Giá
Điều quan trọng nhất cần nhớ về Gex Trilogy không phải là cách các tựa game platformer xuất sắc của một thời lại được chơi vào năm 2025, mà là việc nhìn nhận chúng trong vị trí của mình trong lịch sử gaming. Đây là những bản phát hành lớn vào thời điểm đó, tuy không vượt qua Mario 64, nhưng chắc chắn đã bắt kịp nhịp độ, và việc series này dễ dàng chơi được ngày nay cũng quan trọng không kém việc thực sự thưởng thức chúng dựa trên giá trị gameplay. Kỷ nguyên game PS1 là về việc vật lộn một cách vụng về để làm quen với mọi thứ mà 3D và đa phương tiện mang lại, và đó là một quá trình dài đã mang lại kết quả tốt hơn nhiều qua nhiều năm, nhưng đến nay vẫn chưa hoàn hảo. Mọi tựa game lớn và hầu hết các game nhỏ của kỷ nguyên đó đều là một bước tiến khác để tìm hiểu những gì các công nghệ mới này có thể làm được, và các game Gex trên PS1 là một trong những game platformer 3D tốt hơn trong thời đại của chúng. Không thể phủ nhận các game Gex có nhiều điểm còn thô ráp theo tiêu chuẩn ngày nay, nhưng đó cũng là một phần lớn của sự quyến rũ. Gex Trilogy là một bộ sưu tập tuyệt vời của gaming thập niên 90, hồi sinh một bộ các tác phẩm kinh điển nhỏ nhưng đã có tác động thực sự đến lịch sử game. Hãy cùng chúng tôi ôn lại ký ức, khám phá một phần lịch sử gaming đầy màu sắc, hoặc chia sẻ kỷ niệm của bạn về Gex ngay trên trang cộng đồng taigamemoi.net của chúng tôi!
Gex Trilogy Key Art
Gex Gameplay Screenshot: Rez's TV World
Gex: Enter the Gecko Level Design
